Hỏi:
Tôi và bạn gái đã tìm hiểu 2 năm và quyết định tiến đến hôn nhân. Tuy nhiên, sau buổi gặp mặt hai gia đình để bàn việc cưới hỏi, gia đình bạn gái đưa ra mức thách cưới là 200 triệu đồng tiền mặt và 2 cây vàng. Mức này quá cao so với khả năng của gia đình tôi. Tôi và bạn gái đã tranh cãi về vấn đề này, nay rất buồn và thất vọng, không biết mức thách cưới như vậy có là quá cao? Có quy định pháp luật nào quy định cụ thể mức thách cưới là bao nhiêu không?
1. Quy định pháp luật về việc thách cưới cao
Thách cưới là một phong tục lâu đời trong văn hóa cưới xin truyền thống của người Việt Nam. Đây là một nghi lễ mà nhà gái đưa ra những yêu cầu về lễ vật mà nhà trai phải mang theo khi đến nhà gái để đón dâu.
Tùy theo vùng miền, lễ vật thách cưới có thể khác nhau về số lượng và loại. Những lễ vật này thể hiện tấm lòng của nhà trai muốn rước cô dâu về làm vợ, đồng thời cũng là sự tôn trọng của nhà trai đối với nhà gái.
Thách cưới có thể bao gồm các lễ vật sau:
- Trà rượu, trầu cau, bánh trái: Đây là những lễ vật không thể thiếu trong lễ cưới của người Việt Nam;
- Heo gà: Heo gà là biểu tượng của sự sung túc, thịnh vượng;
- Trang phục, trang sức cho cô dâu: Đây là những lễ vật thể hiện sự quan tâm của nhà trai đối với cô dâu;
- Tiền mặt: Đây là lễ vật quan trọng nhất trong thách cưới. Số tiền thách cưới thường được quy định bởi nhà gái và có thể khác nhau tùy theo địa vị xã hội, hoàn cảnh kinh tế của nhà gái.
Căn cứ quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân & gia đình 2014 về bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình thì cấm các hành vi sau đây:
- Yêu sách của cải trong kết hôn;
Việc thách cưới quá cao, tạo sức ép gây cản trở kết hôn tự nguyện được xem là hành vi yêu sách về của cải, bị cấm theo quy định của Luật HN&GĐ 2014.
Tuy nhiên, hiện nay pháp luật chưa có quy định cụ thể về mức tiền thách cưới. Mức thách cưới hiện nay xác định dựa vào các yếu tố sau:
- Do hai bên gia đình tự thỏa thuận;
- Khả năng kinh tế của gia đình nhà trai: Gia đình nhà trai phải có khả năng đáp ứng được mức thách cưới. Nếu mức thách cưới quá cao so với khả năng kinh tế của gia đình nhà trai thì sẽ gây khó khăn, cản trở cho việc kết hôn;
- Tình hình kinh tế – xã hội của địa phương: Mức thách cưới ở mỗi địa phương sẽ khác nhau, phù hợp với tình hình kinh tế – xã hội của địa phương đó. Nếu mức thách cưới quá cao, tham chiếu với mức thu nhập bình quân của người dân ở địa phương đó thì cũng sẽ được coi là quá cao;
- Các tập quán, phong tục của địa phương: Ở một số địa phương, có những tập quán, phong tục thách cưới riêng biệt. Do đó, việc xác định mức thách cưới cũng dựa vào tập quán, phong tục của từng địa phương, từng vùng miền.
Do đó, để xác định mức thách cưới nào là quá cao, cần căn cứ vào các yếu tố nêu trên. Nếu mức thách cưới quá cao so với các yếu tố này thì sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật.
2. Thách cưới quá cao bị xử phạt thế nào?
Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định như sau: “Hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng
1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
… đ. Cản trở kết hôn, yêu sách của cải trong kết hôn hoặc cản trở ly hôn. Như vậy, khi gia đình mà đưa ra thách cưới quá cao khiến đối phương khó thực hiện thì đây được xem là hành vi cản trở kết hôn”
Như vậy, thách cưới như vậy là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Nếu chỉ dựa vào mức thách cưới 200 triệu tiền mặt và 2 cây vàng thì chưa thể xác định được đây là mức quá cao hay mức phù hợp, vì còn phụ thuộc thêm các yếu tố khác.
Xem thêm