Ông Phùng Mỹ Trung (55 tuổi, ngụ TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) đã gửi đơn đề nghị giám đốc thẩm gửi đến TAND cấp cao tại TP.HCM. Ông Trung cho rằng TAND TP Biên Hòa đã có vi phạm pháp luật nghiêm trọng bởi ông là bị đơn trong vụ án ly hôn nhưng suốt quá trình giải quyết vụ án ông không nhận được bất kỳ văn bản nào như thông báo thụ lý vụ án, giấy triệu tập lấy lời khai, triệu tập tham gia các phiên hòa giải, quyết định đưa vụ án ra xét xử, bản án… từ tòa án. Đến giữa năm 2021, ông tá hỏa biết mình đã “bị” ly hôn từ năm 2019.
Theo bản án, TAND TP Biên Hòa có xác minh tại Công an P.Tân Hiệp (TP Biên Hòa) và được công an cho biết ông Trung có hộ khẩu thường trú và đang sinh sống tại địa chỉ này. Tòa cho rằng đã nhiều lần tống đạt hợp lệ nhưng ông Trung vẫn cố tình vắng mặt không có lý do nên đã xử vắng mặt, tuyên chấp nhận yêu cầu ly hôn của bà N.T.L.T., giao con chung cho bà T. nuôi dưỡng.
Ông Trung cho biết ông có địa chỉ cư trú rõ ràng, sống ổn định và địa chỉ cơ quan làm việc cố định từ đó đến nay tại địa bàn TP Biên Hòa, số điện thoại không thay đổi nhưng bản thân ông hoàn toàn không được thông tin vụ án trên. Ông cũng cho rằng tòa chỉ dựa trên các lời khai và tài liệu, chứng cứ một chiều do phía nguyên đơn cung cấp là hoàn toàn không khách quan, không đúng bản chất sự việc.
Chúng tôi xác minh tại nơi ông Trung cư trú thì lãnh đạo UBND P.Tân Hiệp cho biết ông Trung từng phản ảnh về việc ông không hề biết việc ly hôn vào năm 2019, trong khi thời gian này ông cùng bà T. vẫn sống cùng nhà. UBND phường đã kiểm tra hồ sơ lưu trữ và xác định TAND TP Biên Hòa không niêm yết giấy triệu tập, thông báo… liên quan đến vụ việc của ông Trung tại trụ sở UBND phường.
Theo luật sư Nhật, thủ tục cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng được quy định tại điều 175 Bộ luật tố tụng dân sự. Theo đó, thư ký tòa án (người thực hiện) thực hiện việc cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng phải trực tiếp giao cho ông Trung (người được cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng có liên quan). Ông Trung phải ký nhận vào biên bản hoặc sổ giao nhận văn bản tố tụng. Thời điểm để tính thời hạn tố tụng là ngày ông Trung được cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng.
Trường hợp việc cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng qua dịch vụ bưu chính phải bằng thư bảo đảm và có xác nhận của người nhận. Văn bản có xác nhận phải được chuyển lại cho tòa án. Thời điểm để tính thời hạn tố tụng là ngày họ xác nhận đã nhận được văn bản tố tụng do tổ chức dịch vụ bưu chính chuyển đến. Đồng thời, ông Trung là cá nhân nên văn bản tố tụng phải được giao trực tiếp cho ông Trung theo quy định tại khoản 2 điều 177 Bộ luật tố tụng dân sự.
Trường hợp ông Trung từ chối nhận văn bản tố tụng thì thư ký tòa án phải lập biên bản trong đó nêu rõ lý do của việc từ chối, có xác nhận của đại diện tổ dân phố hoặc công an xã, phường, thị trấn; biên bản phải được lưu trong hồ sơ vụ án.
Trường hợp ông Trung vắng mặt ở nơi cư trú mà không rõ thời điểm trở về hoặc không rõ địa chỉ nơi cư trú mới thì thư ký tòa lập biên bản về việc không thực hiện được việc cấp, tống đạt, thông báo có xác nhận của đại diện tổ dân phố hoặc công an xã, phường, thị trấn; đồng thời, thực hiện thủ tục niêm yết công khai văn bản cần tống đạt theo quy định tại điều 179 của Bộ luật tố tụng dân sự; biên bản phải được lưu trong hồ sơ vụ án.
Nên hạn chế xử vắng mặt bị cáo
Luật sư Hoàng Hữu Nhân (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng Bộ luật tố tụng hình sự quy định tòa án chỉ có thể xét xử vắng mặt bị cáo trong các trường hợp: bị cáo trốn và việc truy nã không có kết quả; bị cáo đang ở nước ngoài và không thể triệu tập đến phiên tòa; bị cáo đề nghị xét xử vắng mặt và được hội đồng xét xử chấp nhận…
Trường hợp luật sư vắng mặt lần thứ nhất vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan thì phải hoãn phiên tòa, trừ trường hợp bị cáo đồng ý xét xử vắng mặt luật sư. Tuy nhiên, nên hạn chế xét xử khi vắng mặt bị cáo, trừ trường hợp bất khả kháng. Bởi đối với các vụ án hình sự, việc mở phiên tòa không đơn thuần là xem xét phán quyết trừng phạt bằng một hình phạt mà thông qua phiên tòa xét xử công khai còn có nhiệm vụ quan trọng là tuyên truyền, giáo dục pháp luật…
(Theo Tuổi Trẻ)
