Hỏi:
Tôi và vợ kết hôn tại Đà Nẵng, nhưng hiện tại chúng tôi đã ly thân từ lâu và cả 2 không còn sống ở Đà Nẵng nữa. Hiện nay tôi sống tại Hà Nội, còn vợ thì ở tại Vũng Tàu. Vậy cho tôi hỏi, tôi muốn ly hôn thì nộp đơn tại tòa án nào? Có phải về nơi đăng ký kết hôn để làm thủ tục không?
Trả lời:
Ly hôn là một thủ tục cần được thực hiện tại tòa án, tuy nhiên tùy từng tình huống ly hôn sẽ cần thực hiện tại tòa án có thẩm quyền khác nhau. Nhưng không có quy định bắt buộc phải thực hiện ly hôn tại nơi đăng ký kết hôn.
Đối với Ly hôn thuận tình:
Ly hôn thuận tình được quy định tại Điều 55, Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì:
Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.
Đây là trường hợp ly hôn có sự đồng thuận từ cả phía vợ và phía chồng. Khi đó, việc lựa chọn tòa án xử lý ly hôn sẽ do hai bên tự thỏa thuận, có thể thỏa thuận ly hôn tại tòa án nơi vợ cư trú hoặc nơi chồng cư trú đều được. Căn cứ quy định tại điểm b, Khoản 1, Điều 39, Luật Tố tụng dân sự 2015 về Thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ thì:
Các đương sự có quyền tự thoả thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức giải quyết những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này;
Như vậy, trường hợp vợ chồng bạn thuận tình ly hôn thì có thể thỏa thuận nộp đơn tại Hà Nội hay Vũng Tàu đều được. Trường hợp vợ chồng vẫn còn đăng ký thường trú tại Đà Nẵng thì cũng có thể thỏa thuận ly hôn tại Đà Nẵng.
Đối với Ly hôn đơn phương:
Ly hôn đơn phương hay còn gọi là ly hôn theo yêu cầu của một bên. Được quy định tại Điều 56, Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì Ly hôn theo yêu cầu của một bên
1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
2. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
3. Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.
Trường hợp chỉ một bên yêu cầu ly hôn, bên còn lại không đồng ý thì người muốn ly hôn phải nộp một đơn khởi kiện về việc ly hôn đến tòa án. Tòa án thụ lý yêu cầu ly hôn này là tòa án tại nơi bị đơn cư trú, làm việc. Căn cứ quy định tại điểm a, Khoản 1, Điều 39, Luật Tố tụng dân sự 2015 về Thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ thì:
Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này;
Như vậy, trường hợp bạn muốn ly hôn vợ mình thì bạn phải nộp đơn tại nơi người vợ cư trú, làm việc đó là tòa án nhân dân tại Vũng Tàu.
