Hỏi:
Cho em hỏi, em và người yêu không đăng ký kết hôn, chúng em có làm di chúc viết tay bao gồm chữ ký, lăn dấu vân tay và video ghi lại, chứng thực cho di chúc là người này để lại toàn bộ tài sản cho người còn lại thừa kế nếu mất đi, thì di chúc này có hợp pháp không? Anh chị em ruột hai bên có quyền tranh giành thừa kế không?
————–
Trả lời:
Căn cứ theo quy định tại điều 624, Bộ Luật Dân sự 2015 về Di chúc thì: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”
Điều kiện về người có quyền lập di chúc theo Bộ Luật Dân sự hiện hành là:
– Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này (Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép; Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.)
– Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
Khi hai bạn đã đảm bảo được mình là người có đủ điều kiện về người có quyền lập di chúc theo luật định (về độ tuổi, về trạng thái tinh thần minh mẫn, sáng suốt…) thì có thể thực hiện lập di chúc.
———-
Điều kiện về nội dung di chúc
Căn cứ điều 631, Bộ Luật Dân sự 2015 về Nội dung của di chúc
1. Di chúc gồm các nội dung chủ yếu sau:
a) Ngày, tháng, năm lập di chúc;
b) Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
c) Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
d) Di sản để lại và nơi có di sản.
2. Ngoài các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này, di chúc có thể có các nội dung khác.
3. Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xoá, sửa chữa.
Trong trường hợp của hai bạn, việc lập di chúc không có người làm chứng thì phải tuân thủ theo quy định tại điều 633 của Bộ Luật Dân sự 2015 là: “Người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.
Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 của Bộ luật này.”
Khi hai bạn đáp ứng được đủ các điều kiện về chủ thể lập di chúc, nội dung di chúc và hình thức di chúc hợp pháp kể trên thì di chúc hai bạn tự lập kể trên sẽ có hiệu lực. Kể cả di chúc viết tay thì vẫn có hiệu lực tương đương di chúc lập bằng văn bản có chứng thực, công chứng.
Tuy nhiên, không phải lúc nào nội dung di chúc cũng được thực hiện 100% theo ý chi của chủ thể lập di chúc. Đặc biệt trong trường hợp những người thừa kế không thuộc nội dung di chúc còn sống tại thời điểm mở thừa kế.
Căn cứ vào quy định tại Điều 644, Bộ Luật Dân sự 2015 về Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc, bao gồm:
– Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.
Như vậy, trong trường hợp những đối tượng kể trên (con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên mà không có khả năng lao động) còn sống tại thời điểm mở thừa kế thì họ sẽ có quyền nhận 2/3 suất thừa kế.
————-
Anh chị em ruột hai bên có quyền tranh giành thừa kế không?
Anh chị em ruột của người chết nằm ở hàng thừa kế thứ hai khi di sản thừa kế được chia theo pháp luật (Điểm b, Khoản 1, Điều 651, Bộ Luật Dân sự 2015). Nhưng với điều kiện là những người ở hàng thừa kế thứ nhất không còn.
Tuy nhiên, chỉ trong trường hợp di chúc do người chết để lại không hợp pháp hoặc người đó không để lại di chúc thì di sản mới được chia theo pháp luật. Trong trường hợp bạn chứng minh được di chúc do người chết để lại được lập hợp pháp và có hiệu lực thì anh chị em ruột của hai bên sẽ không được quyền tranh giành thừa kế.
______________________________________
CÔNG TY LUẬT ANSG
ĐẶT LỊCH TƯ VẤN NGAY
089 977 99 08 hoặc Hotline 1900 7264
ansglaw@gmail.com
64 Nguyễn Đình Chiểu, Phường Đa Kao, Quận 1, TP HCM
