Tình huống:
Vợ chồng ông Dương Công Q (sinh năm 1983) và bà Hứa Thị N (sinh năm 1987) ly hôn vào năm 2018. Tuy nhiên, thời điểm ly hôn, ông Dương Công Q và bà Hứa Thị N chỉ yêu cầu tòa án giải quyết về việc ly hôn và con chung, không yêu cầu tòa án chia tài sản trong hôn nhân. Sau khi ly hôn, từ tháng 12/2018 chị N đã bỏ đi khỏi địa phương và anh Q không còn liên lạc được với chị. Nay anh Q muốn chia tài sản chung nhưng lại gặp khó khăn do không thể liên lạc được với chị N.
Vụ việc của anh Q và chị N là một điển hình cho những vấn đề hậu ly hôn mà nhiều cặp đôi thường gặp phải. Nguyên nhân là do khi ly hôn, vợ chồng đã không thỏa thuận rõ ràng về việc phân chia tài sản chung, không xử lý dứt điểm tại thời gian đó nên dẫn đến những hậu lụy về sau.
Giải pháp:
Yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú
Để giải quyết vấn đề kể trên, anh Dương Công Q đã làm đơn yêu cầu giải quyết việc dân sự gửi tòa án, yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú.
Căn cứ vào Điều 381 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về đơn yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú như sau:
1. Người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú khi người đó biệt tích 06 tháng liền trở lên, đồng thời có thể yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt đó theo quy định của Bộ luật dân sự.
2. Kèm theo đơn yêu cầu Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú, người yêu cầu phải gửi tài liệu, chứng cứ để chứng minh là người bị yêu cầu biệt tích 06 tháng liền trở lên; trường hợp có yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt thì phải cung cấp tài liệu, chứng cứ về tình hình tài sản của người đó, việc quản lý tài sản hiện có và danh sách những người thân thích của người đó.
Mục đích của việc yêu cầu này là một thủ tục để tòa án thông báo tìm kiếm người có quyền, lợi ích liên quan để giải quyết vụ việc. Yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú này sẽ dẫn đến các kết quả sau:
- Sau khi tòa án phát đi thông báo tìm kiếm, nếu chị N nhận được thông báo này sẽ trở về địa phương giải quyết việc phân chia tài sản chung;
- Nếu tòa án phát đi thông báo và quá thời hạn (sau thời hạn 1 tháng kể từ ngày tòa án án phát đi thông báo) nhưng vẫn không có được tin tức gì từ chị N, xác định chị N thực sự bị vắng mặt và không có ai có thông tin xác thực về nơi cá nhân này đang sinh sống. Đây là cơ sở để yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt đó theo quy định của Bộ luật dân sự.
Lưu ý rằng, bên cạnh yêu cầu đơn yêu cầu tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú thì người yêu cầu phải gửi kèm các tài liệu, chứng cứ để chứng minh là người bị yêu cầu biệt tích 06 tháng liền trở lên.
Căn cứ vào Điều 385 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về công bố thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú như sau:
1. Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú, thông báo này phải được đăng trên một trong các báo hàng ngày của trung ương trong ba số liên tiếp, Cổng thông tin điện tử của Tòa án, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (nếu có) và phát sóng trên Đài phát thanh hoặc Đài truyền hình của trung ương ba lần trong 03 ngày liên tiếp.
2. Chi phí cho việc đăng, phát thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú do người yêu cầu chịu.
Như vậy, các kênh mà tòa án sử dụng để phát đi thông báo tìm kiếm người vắng mặt này là các báo hàng ngày của trung ương, Cổng thông tin điện tử của Tòa án, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (nếu có) và phát sóng trên Đài phát thanh hoặc Đài truyền hình của trung ương trong 3 số liên tiếp. Các chi phí cho việc thông báo này sẽ do người yêu cầu chi trả.
Yêu cầu chia tài sản chung với người vắng mặt
Trường hợp có yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt thì người yêu cầu phải cung cấp tài liệu, chứng cứ về tình hình tài sản của người đó, việc quản lý tài sản hiện có và danh sách những người thân thích của người đó.
Trong trường hợp của anh Q kể trên, nếu chị N vẫn không quay trở lại để phân chia tài sản chung thì anh Q có thể yêu cầu tòa án chia tài sản chung theo nguyên tắc phân chia của Luật Hôn nhân & Gia đình 2014, đồng thời yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của chị N do chị vắng mặt.
Căn cứ theo quy định tại Điều 65 Bộ luật dân sự 2015 về quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú thì:
1. Theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án giao tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú cho người sau đây quản lý:
a) Đối với tài sản đã được người vắng mặt uỷ quyền quản lý thì người được uỷ quyền tiếp tục quản lý;
b) Đối với tài sản chung thì do chủ sở hữu chung còn lại quản lý;
c) Đối với tài sản do vợ hoặc chồng đang quản lý thì vợ hoặc chồng tiếp tục quản lý; nếu vợ hoặc chồng chết hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thì con thành niên hoặc cha, mẹ của người vắng mặt quản lý.
2. Trường hợp không có những người được quy định tại khoản 1 Điều này thì Tòa án chỉ định một người trong số những người thân thích của người vắng mặt tại nơi cư trú quản lý tài sản; nếu không có người thân thích thì Tòa án chỉ định người khác quản lý tài sản.
Như vậy, trường hợp chị N vắng mặt tại nơi cư trú thì tòa án sẽ chỉ định người quản lý phần tài sản của chị N theo quy định kể trên.
