Hỏi:
Hai vợ chồng tôi có mâu thuẫn trong chuyện tình cảm nên muốn ly hôn. Tuy nhiên tôi bị tai nạn giao thông liệt một bên chân không thể đi làm và cũng không có người thân nào bên cạnh để chăm sóc. Vậy khi ly hôn tôi có thể yêu cầu chồng cấp dưỡng cho tôi không?
—————
Trả lời:
Về quyền yêu cầu cấp dưỡng, căn cứ quy định tại khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì:
“Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này.”
Thêm vào đó tại Điều 115 của Luật này có quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng giữa vợ và chồng khi ly hôn thì nếu bên khó khăn, túng thiếu có yêu cầu cấp dưỡng mà có lý do chính đáng thì bên kia có nghĩa vụ cấp dưỡng theo khả năng của mình.
Như vậy, theo như quy định trên, khi một bên gặp khó khăn, túng thiếu, trong trường hợp này là chị không có đủ khả năng lao động để duy trì cuộc sống của mình và có lý do chính đáng dẫn đến tình trạng ấy như tai nạn, ốm đau, già yếu thì chị đã thỏa mãn những điều kiện theo luật định để được cấp dưỡng, do đó chị có thể trực tiếp yêu cầu chồng chị phải cấp dưỡng hoặc gửi đơn lên Toà án nhờ Toà án bảo vệ quyền lợi cho chị. Tuy nhiên trong trường hợp người cấp dưỡng là chồng chị không có khả năng cấp dưỡng, không thể nuôi được bản thân họ thì chồng chị cũng không thể làm điều gì cho người mà họ có nghĩa vụ cấp dưỡng.
Về nghĩa vụ cấp dưỡng, Điều 107 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định như sau:
– Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật này.
Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.
– Trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi dưỡng trốn tránh nghĩa vụ thì theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức được quy định tại Điều 119 của Luật này, Tòa án buộc người đó phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của Luật này.
Về mức cấp dưỡng, căn cứ quy định tại Điều 116 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì:
– Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
– Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Do đó, chị hiện tại đang ở trong hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, nên nếu chị có yêu cầu cấp dưỡng thì chồng chị có nghĩa vụ phải cấp dưỡng cho chị. Mức cấp dưỡng do chị và chồng chị thỏa thuận nhưng phải căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của chồng chị và nhu cầu thiết yếu của chị. Nếu không thỏa thuận được thì chị có thể yêu cầu Tòa án giải quyết. Và căn cứ vào Điều 117 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần.
